Starten doen we opnieuw aan het Oud-Gemeentehuis. In het gazon, links van het OudGemeentehuis, ligt een oude ‘roepsteen’ die tot het begin van de vorige eeuw gebruikt werd om na de hoogmis lokale berichten en verordeningen af te kondigen.
In het huis met huisnummer 199 van de Kanegemstraat werd in 1933 kardinaal Danneels geboren.
We slaan rechts de smalle voetweg in naast ‘Kuren in Kanegem’ en dwarsen het lokale speelpleintje. Op het einde slaan we rechts af en lopen rechtdoor het geboortebos binnen. We lopen tussen de boompjes en slaan aan de eerste verharde weg linksaf. We dwarsen nu de wijk Ten Boucken, die samen met de naastliggende wijk Ter Kouter een fraaie verkaveling uit 1990 vormt.
We lopen in zuidelijke richting tot aan de rand van de wijk en volgen dan de graswegel tot aan de rustbank van Rudi De Brabandere. Rudi De Brabandere, 1953- 2010 was een Tieltse historicus en één van de initiatiefnemers van deze wandelingen. Tevens was hij een belangrijk vorser naar de geschiedenis van Kanegem. Vanop de bank hebben we een mooi uitzicht over de Neringenvallei en op het Groot Goet ten Broucken, eertijds de hoeve van de familie De Brabandere.
We belanden zo in de Neringenstraat die we rechts vervolgen. Deze geklasseerde kasseiweg (anno 1890) verbindt de dorpskernen van Kanegem en Aarsele, beiden op een hoogte van 34 meter. De weg is langs beide zijden beplant met rozen. Er bloeien tijdens de zomer in heel het dorp meer dan 10.000 rozenstruiken in 75 verschillende variëteiten. Nabij de Neringenbeek, het laagste punt van de weg (15m) slaan we linksaf de gerenoveerde dreef in, richting het Groot Goet ten Broucken.
GROOT GOET TEN BROUCKEN
Deze fraai gerenoveerde hofstede is de oudste beschreven vestiging (966) in de streek en was van oorsprong een Frankische hoeve waarrond het dorp Kanegem is ontstaan. De Frankische heer Cano gaf daarmee zijn naam aan het dorp: Caningahem = ‘heem van de volgelingen van Cano’. De hoeve was in het Ancien Régime het centrum van de Sint-Baafsheerlijkheid, eigendom van de Gentse Sint-Baafsabdij.
We volgen het pad langsheen de omwalde hoeve, en komen uit op de verharde privéweg die we volgen tot aan de Haantjesstraat.
Hier kunnen we linksaf voor de kortere versie (6 km) van de wandeling, of slaan rechtsaf voor de langere versie (9 km) doorheen de vallei van de Neringenbeek.
UITBREIDING: LANGERE VERSIE
We wandelen over de Neringenbeek tot aan de splitsing van de weg die we links vervolgen in de Kazernestraat. Na een honderdtal meter slaan we links een onverharde weg in. We dwarsen nu de lagergelegen meersen van de Neringenbeek en krijgen terug vaste voet op de Vinktse Binnenweg. We slaan rechtsaf, lopen langs de historische hoeve Goet te Keukelaere en volgen verder de vallei van de Neringenbeek tot aan de volgende kruising, waar we links de Artemeersstraat inslaan, richting Artemeersmolen (of Hardermeersmolen). Deze ronde, stenen korenwindmolen uit 1810 is als één van de laatste Vlaamse windmolens, nog steeds volop beroepsmatig in gebruik om op windkracht, molenstenen en vakkennis meel te produceren. Een zeldzaamheid dus.
We slaan linksaf, de Oosthoekstraat in. De weg is lichtjes klimmend en we bevinden ons nu op de zachthellende flank van de cuesta van Tielt. Wandelend langs de Oosthoekstraat, in de richting van het dorpscentrum van Kanegem, valt het onderscheid op tussen de neringen in het dal en het kouterlandschap op de heuvelrug in het noorden. Daartussen liggen enkele historische hoeven: Hollewalle, ‘t Gareelken en het Goet te Vlinderghem. Dit open kouterlandschap is tot op heden bewaard gebleven.
We volgend de weg, laten de Demarrez-kapel links liggen en vervoegen ter hoogte van de wijk De Poelman terug de kortere versie van de Oosthoekwandeling.
KORTERE VERSIE
We laten de kippenboerderij links liggen en vervolgen onze weg. Rechts van de straat komen we nog aan de hoeve Ter Leien voorbij. Die was vroeger in de handen van de Gentse familie Borluut. Links bevindt zich het Goet te Olsene, vroeger eigendom van de familie Sersander, markiezen de Luna.
Meteen voelen we ook de weg lichtjes stijgen. Het dorp Kanegem is dan ook gegroeid op een uitloper van het Plateau van Tielt en in de Oosthoek liggen op de hoger delen nog steeds de restanten van de kouters. Deze grote partijen akkerland zijn de oudste landbouwgebieden uit de streek. Ze waren gewonnen op hoger gelegen delen en dus drogere gronden. De lager gelegen gronden werden gebruikt als meersen (= neringen).
Waar de Haantjesstraat uitkomt in de Oosthoekstraat staat een onopvallend kapelletje. Reeds in de 15de eeuw wordt hier het Lieve-Vrouwe Eexcken of de Soete Vrouwe vermeld. De kouter ten noorden van de Oosthoekstraat werd dan ook vermeld als de couter boven de soete vrauwe.
We volgen de Oosthoekstraat naar rechts en slaan op het einde de Mevrouwmolenstraat in.
De uitbreidingslus van de lange wandeling komt op dit punt opnieuw samen.
De statige molen die we links zien liggen is een geklasseerd monument maar spijtig genoeg zeer sterk vervallen. De stenen molen werd in 1945 door een houten molen uit de 17de eeuw vervangen. De houten molen werd gebouwd door de Ridders de Hane. Toen ‘Mevrouw‘ de goederen van haar man diende te beheren kreeg de molen zijn naam toebedeeld: Mevrouwmolen.
We slaan links de Kasteelhoevestraat in. Achter de kasteelhoeve van Hames, de laatste hoeve aan de rechterkant, was eertijds een kasteel (villa) gelegen. Dit werd gebouwd door de Ridders de Hane rond 1620. Hoeve en kasteel waren toen achtvormig omwald en door mooie vijvers omringd. Daar blijft nu niets meer van over. Het gebouw werd in 1750 afgebroken en de stenen werden vervoerd naar Poeke om het kasteel aldaar op te bouwen. De historische inrijpoort sneuvelde bij de laatste verbouwingswerken aan de hoeve.
Even voorbij de hoeve slaan we links een voetweg in (opgepast: de markering
is hier op de weg) die ons ter hoogte van restaurant De Naelde terug in de
Oosthoekstraat brengt. Die volgen we rechts tot we terug bij de kerk aanbelanden. Links heb je nog een mooi zicht op de Neringenvallei en over de bij het Groot Goet ten Broucken horende Sint-Baafskouter.